Eén op drie nieuwe gebruikers krijgt slaapmiddelen langer dan aanbevolen

In het vierde kwartaal van 2022 kreeg 36% van de nieuwe gebruikers van slaapmiddelen voor meer dan 20 dagen slaapmedicatie afgeleverd. In Limburg is dat 40 tot 50%, in grote delen van Friesland, Drenthe, Gelderland en Brabant ligt dit percentage onder de 30%. 
 

In het vierde kwartaal van 2022 kregen 46.300 patiënten voor het eerst een slaapmiddel voorgeschreven. Van hen kreeg 36% voor meer dan 20 dagen slaapmedicatie afgeleverd. De werking van slaapmiddelen neemt na twee weken van gebruik af, terwijl de bijwerkingen blijven bestaan. Daarom is aandacht voor beperkt voorschrijven en goede voorlichting bij het afleveren noodzakelijk. Tussen regio’s bestaan ook opvallend grote verschillen. In Limburg krijgt 40 tot 50% van de nieuwe gebruikers voor meer dan 20 dagen slaapmiddelen afgeleverd. In grote delen van Friesland, Drenthe, Gelderland en Brabant ligt dit percentage onder de 30%.

Bisfosfonaten onnodig lang doorgebruikt

Een andere geneesmiddelgroep die soms te lang wordt doorgebruikt zijn de bisfosfonaten, middelen bij osteoporose. Gebruik langer dan vijf jaar is vanwege de kans op bijwerkingen alleen geïndiceerd bij een hoog fractuurrisico. 19% van de patiënten met een recept voor bisfosfonaten in 2022 gebruikte de middelen meer dan vijf jaar. Overigens daalt dit percentage sinds 2019 licht, mogelijk door de toegenomen aandacht voor de gebruiksduur in bijvoorbeeld medicatiebeoordelingen.  

Stabiele situatie urologische spasmolytica

Het percentage mensen dat urologische spasmolytica langer dan aanbevolen blijft gebruiken is 59% bij mannen en 56% bij vrouwen. Deze geneesmiddelen kunnen vooral bij ouderen een nadelig effect op de cognitie hebben. Richtlijnen adviseren daarom de behandeling na 3, 6 of 12 maanden te evalueren met een proefstop. Desondanks blijven veel mensen de urologische spasmolytica gebruiken. Onbekend is of er proefstop heeft plaatsgevonden. Dit percentage is onveranderd ten opzichte van een jaar eerder.

Het IVM adviseert huisartsen en apothekers aandacht te blijven schenken aan de beoogde gebruiksduur van geneesmiddelen en alert te zijn op onbedoeld doorgebruik. De apotheker kan hieraan bijdragen met bijvoorbeeld medicatiebeoordelingen en periodieke screening aan de hand van patiëntenlijsten.

Dit is de derde van vier themarapportages van de Monitor Voorschrijven Huisartsen in 2023. In de maand juni verschijnt wekelijks een themarapportage. Eerdere onderwerpen waren Opioïden en Diabetes mellitus type 2. 

Percentage nieuwe gebruikers van slaapmiddelen dat voor maximaal 20 dagen slaapmiddelen verstrekt kreeg in het vierde kwartaal van 2022

Lees meer: 

• Een derde nieuwe gebruikers krijgt slaapmiddelen langer dan aanbevolen - themarapportage Minderen en stoppen Monitor Voorschrijven Huisartsen 2022.

==================================================================================

Noot voor de redactie, niet voor publicatie

• Heeft u inhoudelijke vragen over deze persinformatie? Neem dan contact op met Anke Lambooij, apotheker en sectorcoördinator Transparantie en Onderzoek bij het IVM, a.lambooij@ivm.nl.
• Zoekt u beeldmateriaal om bij uw doorplaatsing te gebruiken? Neem dan contact op met Vanessa Zunnebeld, adviseur communicatie & marketing bij het IVM, v.zunnebeld@ivm.nl, +31 (0)644 094 401.
• Voor algemene informatie over het IVM, zie onze website.