Vergelijking van het gebruik van cholesterolverlagers

In Nederland zijn er relatief veel gebruikers van PCSK9-remmers vergeleken met zes andere Europese landen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik naar het gebruik van statines, ezetimib en PCSK9-remmers.

Methode

In dit onderzoek is het gebruik van statines, ezetimib en PCSK9-remmers onderzocht voor België, Denemarken, Duitsland, Italië, Nederland, Noorwegen en Zweden. Hierbij is per medicijngroep gekeken naar:

• het aantal gebruikers per 1.000 inwoners
• het aantal DDD’s per 1.000 inwoners
• het aantal DDD’s per gebruiker per dag

Ook is onderzocht of verschillen in het gebruik van cholesterolverlagers samenhangen met de prevalentie van aandoeningen waarbij deze middelen zijn geïndiceerd. Omdat er geen cijfers zijn van de prevalentie van hypercholesterolemie, is gekeken naar diabetes mellitus type 2, ischemische hartziekten en sterfte aan coronaire hartziekten. 

Statines en ezetimib

Tussen de onderzochte landen bestaan aanzienlijke verschillen in het gebruik van statines en ezetimib. Nederland bekleedt voor beide medicijngroepen een middenpositie ten opzichte van de andere landen. In 2020 lag het aantal gebruikers van statines op 112,1 per 1.000 inwoners en van ezetimib op 11,8 per 1.000 inwoners. Het gebruik van statines neemt in de meeste landen toe tussen 2015 en 2020, behalve in Nederland waar het aantal gebruikers stabiel blijft. Het gebruik van ezetimib is in Nederland over de periode 2016 tot 2020 gestegen van 8,43 tot 11,79 per 1.000 inwoners. Deze stijging is minder groot dan in de andere landen.  

PCSK9-remmers

In Nederland zijn er meer gebruikers van PCSK9-remmers dan in de andere landen. In Nederland ligt het aantal gebruikers in 2020 op 1,18 per 1.000 inwoners. In België, Noorwegen en Zweden varieert dit van 0,20 tot 0,34 per 1.000 inwoners. De dosering per gebruikers is wel vergelijkbaar en ligt in alle genoemde landen rond 1 DDD per gebruiker per dag.

Prevalentie aandoeningen

De onderzochte landen verschillen in de mate van gebruik van statines. Deze verschillen zijn niet te verklaren met alleen de verschillen in prevalentie van aandoeningen waarbij statines geïndiceerd zijn, zoals diabetes mellitus type 2 en ischemische hartziekten. Er lijkt wel een samenhang te bestaan tussen de hoogte van het gebruik van cholesterolverlagers en het sterftecijfer aan coronaire hartziekten. Of er sprake is van causaliteit vereist verder onderzoek.

Discussie

Er zijn verschillen in het aantal gebruikers van statines, ezetimib en PCSK9-remmers in Nederland ten opzichte van 6 andere Europese landen. Voor statines en ezetimib neemt Nederland een middenpositie in, terwijl het gebruik van PCSK9-remmers aanzienlijk hoger ligt. Hoewel er duidelijke verschillen zijn in de mate van voorschrijven van deze drie klassen, kunnen we hieraan geen harde conclusies verbinden. In dit onderzoek zijn niet alle (West-)Europese landen meegenomen. Landen waarvan data niet op eenvoudige wijze openbaar toegankelijk is, zijn uitgesloten (bijvoorbeeld Frankrijk, Spanje, Verenigd Koninkrijk).

Belang voor de praktijk

De NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement (2019) en de gelijktijdig verschenen multidisciplinaire richtlijn adviseren als eerste stap statines. Bij onvoldoende effect voegt de arts ezetimib toe als tweede stap en PCSK9-remmers als derde stap in de behandeling (NHG, 2019). Deze getrapte toepassing van cholesterolverlagers blijft een aandachtspunt, aangezien dit onderzoek laat zien dat Nederland in vergelijking met de andere landen relatief vaak dure PCSK9-remmers voorschrijven. Verder onderzoek is nodig om na te gaan of dat terecht is.  

Meer weten?

Bekijk hier het volledige rapport: Het gebruik van cholesterolverlagers in zeven Europese landen (2022). 

Bron

Metz de J, Lambooij A. Het gebruik van cholesterolverlagers in zeven Europese landen. Januari 2022.