Betrokkenheid fabrikanten bij consensusdocument statine-intolerantie

In 2015 heeft de European Atherosclerosis Society (EAS) een consensusdocument Statin-associated muscle symptoms: impact on statin therapy gepubliceerd, met daarin adviezen voor de behandeling van hypercholesterolemie bij patiënten met spierklachten tijdens het gebruik van statines. In een artikel in de British Journal of Medicine (BMJ) brengt Nigel Hawkes de betrokkenheid van de farmaceutische industrie bij het tot stand komen van deze aanbevelingen in kaart.

Ondersteuning tot stand komen document

Het consensusdocument is opgesteld door een panel van 26 deskundigen. Het panel is ondersteund door Sherborne Gibbs. Deze Britse uitgeverij is ook betrokken bij het PCSK9-forum, dat door diverse farmaceutische bedrijven wordt ondersteund in zijn missie om de prognose van patiënten met hypercholesterolemie te verbeteren via geneesmiddelen die aangrijpen op PCSK9.

Deskundigen

De betrokken deskundigen geven aan financiële banden te hebben met diverse farmaceutische bedrijven. Zo hebben 16 deskundigen een band met Amgen, de registratiehouder van evolocumab (Repatha^®) en 20 met Sanofi-Regeneron, de registratiehouder van alirocumab (Praluent^®). Daarnaast waren er banden met bedrijven met PCSK9-remmers in de pijplijn, zoals Pfizer (14 deskundigen) en Eli Lilly (7). Ten slotte gaven 18 deskundigen aan banden te hebben met MSD, de registratiehouder van ezetimib (Ezetrol^®), een ander alternatief voor statines. De genoemde bedrijven hadden geen invloed op de inhoud van de aanbevelingen en waren niet aanwezig op de bijeenkomsten van de deskundigen, zo geven de voorzitter en vicevoorzitter van het panel en de voorzitter van de EAS aan.

Eén van de deelnemers, de Engelse professor Armitage, geeft in het artikel in de BMJ echter aan dat zij zich heeft teruggetrokken uit de consensusgroep, juist vanwege de financiering vanuit de industrie. Volgens haar is zoveel nadruk gelegd op bewijs uit niet-gerandomiseerd onderzoek dat het voor haar niet mogelijk was akkoord te gaan met de definitieve versie van het document.

Belang voor de praktijk

Hawkes beschrijft in zijn artikel dat de aandacht voor statine-intolerantie de fabrikanten van PCSK9-remmers goed uitkomt, nu deze middelen vanwege hun hoge prijs slechts beperkt worden voorgeschreven. Het marktaandeel van PCSK9-remmers zal omhoog gaan, zo suggereert Hawkes, door artsen ervan te overtuigen dat er bij patiënten met spierpijn sprake is van statine-intolerantie en dat bij deze patiënten PCSK9-remmers geïndiceerd zijn. De prevalentie van echte statine-intolerantie is echter laag, namelijk slechts 2%. Dit heeft het IVM onlangs al beschreven in de factcheck Statine-intolerantie komt minder vaak voor dan gedacht. De aanbevelingen uit het consensusdocument zijn onder andere in de vergoedingsvoorwaarden voor alirocumab en evolocumab opgenomen.

Bron

Hawkes N. An endorsement of PCSK9 inhibitors funded by … their manufacturers. BMJ. 2017;356:j712.