Effectiviteit van PCSK9-remmers in de praktijk

Methode

In deze observationele studie zijn twee gelijke groepen van 434 patiënten uit verschillende ziekenhuizen in China onderzocht. Alle patiënten hadden een zeer hoog risico op atherosclerotische aandoeningen en waren tevens gedotterd. De patiënten gebruikten een combinatie van evolocumab en statine of alleen een statine. De onderzoekers bepaalden de cholesterolwaarden tijdens de ziekenhuisopname (nulmeting) en 6 maanden na ontslag. Tevens keken de onderzoekers of de patiënten cardiovasculaire complicaties ontwikkelden gedurende de onderzoeksperiode. 

Resultaten

De onderzoekers verdeelden patiënten in twee gelijke groepen van 434 patiënten. De LDL-waarde verbeterde 6 maanden na ontslag bij 43% van de patiënten in de combinatiegroep en 31% in de statinegroep. In de combinatiegroep nam na 6 maanden het aandeel patiënten met een LDL-waarde ≤ 1,0 mmol/l toe van 5% tot 29% en het aandeel patiënten met een LDL-waarde ≤ 1,4 mmol/l van 10% tot 47%. In de statinegroep nam dit respectievelijk toe van 0,23% tot 6% met een LDL-waarde ≤ 1,0 mmol/l en 3% tot 19% met een LDL-waarde ≤ 1,4 mmol/l. Het verschil tussen de groepen was significant.

Gedurende de onderzoeksperiode was de incidentie van cardiovasculaire complicaties tussen beide groepen niet significant verschillend met een HR van 2,52 (95%BI=0,49 tot 12,97).

Discussie

Zowel bij behandeling met de combinatie evolocumab en statine, als met statines monotherapie, verbeteren de cholesterolwaarden van patiënten. Hoewel meer patiënten in de groep met de combinatiebehandeling een lage LDL-waarde behaalde, is het effect op de lange termijn onbekend. De patiënten gebruikten evolocumab vanwege financiële redenen gemiddeld één maand na ontslag en werden na ontslag slechts tot 6 maanden gevolgd. Deze studie liet verder geen verschil zien in cardiovasculaire complicaties. Hiervoor was de studieopzet vanwege de korte follow-up ook niet geschikt.

Belang voor de praktijk

De richtlijn Erfelijke dyslipidemie in de tweede en derde lijn adviseert patiënten met familiaire hypercholesterolemie te behandelen met een statine en/of ezetimib. Behandelaren kunnen PCSK9-remmers overwegen wanneer een patiënt met deze middelen zijn streefwaarden niet haalt en een zeer hoog cardiovasculair risico heeft (NIV, 2018).

Deze studie laat zien dat meer patiënten met de combinatie evolocumab en een statine een lage LDL-waarde behalen dan patiënten met alleen een statine. Een substantieel deel van de patiënten behaalde een veel lagere LDL-waarde dan in de Nederlandse praktijk gangbaar is (streefwaarde < 1,8 mmol/l). Het is echter onduidelijk of een extreem lage LDL-waarde bijdraagt aan verdere reductie van cardiovasculaire complicaties op lange termijn. Bovendien is de veiligheid van een extreem lage LDL-waarde op lange termijn nog niet bekend. Op basis van deze studie is er geen reden om extreem lage LDL-waarden na te streven.  

Belangenverstrengeling

De auteurs verklaren geen conflicterende belangen te hebben met farmaceutische bedrijven.

Bron

Liu YQ et al. Real world effectiveness of PCSK-9 inhibitors combined with statins versus statins-based therapy among patients with very high risk of atherosclerotic cardiovascular disease in China (RWE-PCSK study). J Geriatr Cardiol. 2021; 18(4): 261-70.