Overbehandeling diabetes-patiënten

20% van alle 70-plussers met diabetes mellitus type 2 (DM2) in de eerste lijn is overbehandeld. Dat blijkt uit een observationele Nederlandse studie van Hart et al.

HbA1c

Hart et al. gebruikten de gegevens van 5 Nederlandse huisartsencentra. Ze includeerden 1.002 patiënten met DM2 die allemaal door de huisarts behandeld werden en naar de controles kwamen. 319 patiënten waren ouder dan 70 jaar. De HbA1c-streefwaarde voor 70-plussers is volgende de NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 afhankelijk van de duur van de diabetes mellitus en intensiteit van de behandeling. Overbehandeling was voor de patiënten met een streefwaarde van 58 of 64 mmol/mol gedefinieerd als een HbA1c ≤ 53 mmol/mol. Voor de patiënten met een streefwaarde van 53 mmol/mol was geen grens voor overbehandeling vastgesteld.

Overbehandeling

Er waren 165 70-plussers met een streefwaarde van minimaal 58 mmol/mol. Hiervan was er bij 64 patiënten sprake van overbehandeling (38,8%). Voor patiënten met een streefwaarde van 53 mmol/mol werd het percentage overbehandeling niet bepaald, omdat er geen grens voor overbehandeling was vastgesteld. Het grootste gedeelte van de patiënten met overbehandeling was kwetsbaar (vastgesteld aan de hand van de Frailty Index) en gebruikte meer dan 5 medicijnen. 20,3% had hypoglykemieën en 30% rapporteerde ongelukken (waaronder vallen).

Discussie

De auteurs concluderen dat bijna 40% van de 70-plussers met een HbA1c-streefwaarde van minimaal 58 mmol/mol overbehandeld wordt. Hoewel het een kleine populatie betreft, geeft dit aan dat overbehandeling bij patiënten met DM2 een reëel probleem is. Veel patiënten met overbehandeling hadden complicaties, comorbiditeiten en polyfarmacie. Ook waren ze kwetsbaar en gebruikten ze geneesmiddelen die hypoglykemieën kunnen veroorzaken. Zorgverleners zouden daarom alert moeten zijn op overbehandeling en zich de voordelen moeten realiseren van afbouwen van de medicamenteuze behandeling. Als beperking van de studie noemen de auteurs dat er geen gegevens zijn meegenomen van patiënten die onder behandeling zijn van de specialist en van patiënten die de reguliere diabeteszorg weigeren. Bij inclusie van deze patiënten was het percentage overbehandeling waarschijnlijk anders geweest.  

Belang voor de praktijk

Deze studie toont aan dat een aanzienlijk deel van de 70-plussers met DM2 te strikt is ingesteld. Dit kan complicaties met zich meebrengen, zoals hypoglykemieën. Zorgverleners zouden alert moeten zijn op overbehandeling en de mogelijkheid tot afbouwen van de bloedglucoseverlagende medicatie.

Belangenverstrengeling

Geen

Bron

Hart HE et al. Overtreatment of older patients with type 2 diabetes mellitus in primary care. Diabetes Obes Metab. 2017 Nov 30.