Suïcidale gedachten als bijwerking van GLP1-agonisten

Momenteel evalueert het EMA de bijwerkingen van GLP1-agonisten (EMA, 2023). Dit komt doordat het IJslands medicijnagentschap drie gevallen van toename van suïcidale gedachten en zelfbeschadiging rapporteerde bij gebruik van GLP1-agonisten liraglutide en semaglutide.

Achtergrond

Afgelopen jaren is er veel ervaring opgedaan met de GLP1-agonisten liraglutide en semaglutide. In totaal is er data gelijk aan 20 miljoen patiëntjaren beschikbaar. Liraglutide en semaglutide zijn in verschillende doseringen geregistreerd voor DM2 en obesitas. Toename in suïcidale gedachten, suïcidepoging en zelfbeschadiging staan momenteel niet genoemd in de bijsluiters als bijwerking van liraglutide en semaglutide. In tegenstelling tot in de Europese bijsluiter, staat er in de Amerikaanse bijsluiter van semaglutide bij obesitas wel het advies om patiënten te monitoren op suïcidale gedachten.

Gemelde bijwerkingen

Bij de FDA zijn er ongeveer 35.000 meldingen van bijwerkingen van liraglutide (Medscape, 2023). Hiervan betroffen er 71 een toename in suïcidale gedachten, 28 een suïcidepoging en in 25 gevallen een suïcide. Bij semaglutide zijn er 1200 bijwerkingen gemeld, 60 hiervan betroffen suïcidale gedachten en zeven een suïcidepoging. Bij het Nederlandse bijwerkingencentrum Lareb zijn twee meldingen gedaan van toename van suïcidale gedachten bij gebruik van liraglutide (Lareb, 2023). Van de drie meldingen vanuit het IJslands medicijnagentschap betroffen er twee toename van suïcidale gedachten bij semaglutide en één zelfbeschadigingsgedachten bij liraglutide.

Psychiatrische bijwerkingen bij middelen tegen obesitas

Psychiatrische bijwerkingen zijn al bekend bij middelen tegen obesitas. Eerder is er een middel tegen obesitas (phentermine/topiramaat) geweigerd door het EMA vanwege zorgen over toename van psychiatrische klachten (EMA, 2013). Daarnaast is het anti-obesitasmiddel rimonabant van de markt gehaald vanwege zorgen over toename van psychiatrische klachten (EMA, 2018). Ook zijn er psychiatrische bijwerkingen gemeld na bariatrische chirurgie.

Novo Nordisk, de fabrikant van liraglutide en semaglutide, zegt zelf geen causaal verband te zien tussen de geneesmiddelen en de bijwerkingen. In hun klinische studies hebben ze geen verhoogd risico gevonden op suïcidale gedachten. De registratiestudie hadden psychiatrische aandoeningen en recent suïcidale gedrag echter als exclusiecriteria.

Conclusie

Komende tijd gaat het EMA onderzoeken of 150 gevallen van zelfbeschadiging en zelfmoordgedachten veroorzaakt zijn door het gebruik van een GLP1-agonist of door andere oorzaken (zoals onderliggende condities). Daarnaast gaat het EMA de andere GLP1-agonisten dulaglutide, exenatide en lixisenatide  ook onderzoeken op soortgelijke bijwerkingen. De resultaten van het onderzoek worden verwacht in november 2023.

Belang voor de praktijk

De GLP1-agonisten komen laatste tijd vaak in het nieuws. Het aantal gebruikers van liraglutide en semaglutide zal komende tijd waarschijnlijk verder toenemen, omdat deze geneesmiddelen sinds kort ook voor obesitas voorgeschreven mogen worden. Of er een causaal verband is tussen gebruik van GLP1-agonisten en de genoemde bijwerkingen is onbekend. Desondanks is het belangrijk dat zorgverleners alert zijn op deze (en andere) potentiële bijwerkingen van GLP1-agonisten.