Factcheck

SGLT-2-remmers en gewicht

In het kort

Lees de factcheck: verlagen SGLT-2-remmers het lichaamsgewicht bij diabetespatiënten?

Alles openklappen

Fact?

SGLT-2-remmers verlagen het gewicht bij diabetespatiënten. Zo claimen diverse fabrikanten van SGLT-2-remmers.

Check!

Waar, SGLT-2-remmers verlagen inderdaad het gewicht. Het gewichtsverlies is gemiddeld minder dan 2 kg. Dit is vergelijkbaar met het gewichtsverlies bij GLP-1-agonisten, acarbose en metformine. Voor een betere controle van het HbA1c is een gewichtsverlies van 5 tot 10% nodig, bij een gewicht van 90 kg komt dit neer op 4,5 tot 9 kg. Hiervoor zijn andere interventies nodig, met name een energiebeperkt dieet is effectief.

Meer informatie

SGLT-2-remmers verlagen het lichaamsgewicht

Uit diverse meta-analyses van gerandomiseerde studies (Vasilakou, 2013; Zhang, 2014) blijkt dat natrium-glucose-cotransporter 2-remmers (SGLT-2-remmers) het lichaamsgewicht van patiënten met diabetes mellitus type 2 (DM2) verlagen met 1,63 kg tot 1,74 kg ten opzichte van placebo. Deelnemers aan de onderzoeken gebruikten over het algemeen al andere bloedglucoseverlagende middelen. Aan het begin van de onderzoeken die in de meta-analyses zijn opgenomen, varieerde het gewicht van de deelnemers tussen 80 en 105 kg.

Monami concludeert in zijn meta-analyse dat het gewichtsverlies bij het gebruik van SGLT-2-remmers vooral optreedt in het eerste half jaar van gebruik. Na 24 weken was de Body Mass Index (BMI) met 1,094 punten gedaald, na 52 weken was het verschil 0,984 punten. Er zijn nog geen meta-analyses bekend naar het behoud van het gewichtsverlies over een periode langer dan een jaar (Monami, 2013).

Ook andere bloedglucoseverlagende middelen verlagen het gewicht

In een netwerkmeta-analyse vergeleken Liu et al. de effecten van verschillende groepen bloedglucoseverlagende middelen met placebo bij patiënten die al metformine gebruikten. Zij concluderen dat glucagon-like peptide 1-agonisten (GLP-1-agonisten) het gewicht verlagen met 1,66 kg en acarbose met 1,01 kg. Sulfonylureumderivaten (SU-derivaten) en thiazolidinedioenen verhogen het gewicht met 2,17 en 2,46 kg. Voor de dipeptidylpeptidase-4-remmers (DPP-4-remmers) vonden ze geen significant verschil ten opzichte van placebo (Liu, 2012). Volgens de meta-analyse van Domecq verlaagt ook metformine het lichaamsgewicht en wel met 1,07 kg (Domecq, 2015).

Meer over gewichtsverlies

De NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 (2018) adviseert patiënten met DM2 met overgewicht om af te vallen. Een gewichtsverlies van 5 tot 10 procent leidt tot lagere waarden voor onder andere het HbA1c. Een patiënt van 90 kilogram moet volgens dit advies 4,5 tot 9 kg afvallen (NHG, 2018).

Afgezien van bariatische chirurgie is een dieet met verminderde inname van calorieën de meest effectieve manier van afvallen. Een dergelijk dieet leidt tot 5 tot 8,5 kg gewichtsverlies in 6 maanden volgens een meta-analyse (Franz, 2007).

Groep	gewichtsverandering	95% BI	Bron
SGLT-2-remmers	-1,74 kg	-2,03 tot -1,45	Zhang, 2014
SGLT-2-remmers	-1,63 kg	-1,83 tot -1,43	Vasilakou, 2013
GLP-1-agonisten	−1,66 kg	-2,26 tot -1,09	Liu, 2012
acarbose	−1,01 kg	-1,88 tot -0,13	Liu, 2012
DPP-4-remmers	niet significant		Liu, 2012
SU-derivaten	+2,17 kg	+1,70 tot +2,65	Liu, 2012
thiazolidinedionen	+2,46 kg	+1,88 tot +3,06	Liu, 2012
metformine	-1,07 kg	- 1,83 tot -0,30	Domecq, 2015

Literatuur

Vasilakou et al. Sodium–Glucose Cotransporter 2 Inhibitors for type 2 diabetes. A systematic review and meta-analysis. Ann Intern Med. 2013;159:262-274.
Zhang et al. Dapagliflozin treatment for type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Diabetes Metab Res Rev 2014;30: 204–221.
Monami et al. Efficacy and safety of sodium glucose co-transport-2 inhibitors in type 2 diabetes: a meta-analysis of randomized clinical trials. Diabetes, Obes Metab, 16: 457–466.
Liu et al. Effect of antidiabetic agents added to metformin on glycaemic control, hypoglycaemia and weight change in patients with type 2 diabetes: a network meta-analysis. Diabetes Obes Metab. 2012;14(9):810-20.
Domecq et al. Drugs commonly associated with weight change: a systematic review and meta-analysis. J Clin Endocrinol Metab. 2015;100(2):363-70.
NHG. NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 (2018)
Franz et al. Weight-Loss Outcomes: A systematic review and meta-analysis of weight-loss clinical trials with a minimum 1-year follow-up. J Am Diet Assoc. 2007;107(10):1755-67.

Contact

Neem contact op

Laatst gewijzigd op 15 juli 2015

Gerelateerd aan SGLT-2-remmers en gewicht

Themajournaal

Themajournaal Diabetes, 2021

In dit Themajournaal is aandacht voor de behandeling van patiënten met een zeer hoog risico op hart-...

Bekijk

Medicijnjournaal

Toon alle (7)

Medicijnjournaal

Medicijnjournaal juni 2024

In dit Medicijnjournaal is onder andere aandacht voor SGLT2-remmers bij kwetsbare ouderen en voor he...

Bekijk

Medicijnjournaal

Medicijnjournaal december 2022

In dit Medicijnjournaal is onder andere aandacht voor bijwerkingen op het gebit, lachgas en SGLT2-re...

Bekijk

Medicijnjournaal

Medicijnjournaal mei 2022

In dit Medicijnjournaal is onder andere aandacht voor geneesmiddelen bij chronische nierschade, het ...

Bekijk

Medicijnjournaal

Medicijnjournaal februari 2019

In dit Medicijnjournaal is onder andere aandacht voor de interpretatie van geneesmiddelenonderzoek, ...

Bekijk

Medicijnjournaal

Medicijnjournaal juni 2018

Dit journaal besteedt onder andere aandacht aan de nieuwe NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2, tr...

Bekijk

Medicijnjournaal

Medicijnjournaal mei 2018

Dit journaal besteedt onder andere aandacht aan de behandeling van misselijkheid en braken tijdens d...

Bekijk

Medicijnjournaal

Het Medicijnjournaal, april 2016

Dit journaal besteedt onder andere aandacht aan de NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraando...

Bekijk

Factcheck

Vertragen SGLT2-remmers nierafbraak?

Wat is de klinische relevantie van het NOS-bericht dat 'Medicijnen de afbraak van nierfunctie bij di...

Lees meer

Factcheck