Opioïden: hoe draagt de POH bij aan gepast gebruik?

Opioïden zijn bij sommige vormen van pijn zeer effectief. Vanwege het risico op gewenning, afhankelijkheid en verslaving moeten artsen en patiënten er wel voorzichtig mee zijn. Hoe draagt de poh bij aan gepast gebruik?

In 2021 gebruikten 560.000 Nederlanders een sterkwerkende opioïde, zoals morfine, fentanyl of oxycodon. Opioïden zijn effectieve pijnstillers bij acute hevige pijn, bijvoorbeeld na een operatie. Als andere pijnstillers onvoldoende werken, kunnen opioïden tijdelijk uitkomst bieden. Ook zijn opioïden vaak effectief bij pijn bij patiënten met kanker. Als iemand chronische pijn of zenuwpijn heeft, hebben opioïden veel minder effect. Alleen bij chronische pijn met een duidelijke aanwijzing van aanhoudende weefselschade is er een indicatie voor opioïden. Daarnaast kleeft er een aantal nadelen aan het gebruik van opioïden.

In de Verenigde Staten is het gebruik van opioïden enorm toegenomen in de afgelopen decennia. Daardoor is er in dat land tussen 1999 en 2019 een half miljoen mensen overleden aan een overdosis. Intensieve marketing van de fabrikant van oxycodon heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld. In Nederland loopt de situatie niet zo uit de hand als in de Verenigde Staten, maar er is wel reden voor voorzichtigheid bij het gebruik van deze sterke pijnstillers.

Meer weten?

Wil je als POH-er meer weten over de bijwerkingen en nadelen van opioïden, het herkennen van langdurig gebruik en de begeleiding bij afbouwen? Download dan het complete artikel via onderstaande button.

Het artikel is verschenen in TvPO, nummer 5 - oktober 2022. TvPO is het tijdschrift voor alle praktijkondersteuners en praktijkverpleegkundigen. Kijk voor meer informatie op de website van TvPO.